Dù không chính thức xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Trung Quốc đã ký hiệp đồng năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại quốc gia này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất thần trên?
Thỏa thuận bước ngoặt
Nasco Express Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP
Chính quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở quốc gia này. Thỏa thuận là khoản đầu tư quy mô lớn trước nhất được thực hiện ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền cai trị giang sơn kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân chấm dứt chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.
Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết hiệp đồng với Công ty dầu mỏ và Nasco Express Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký kết tại Kabul với sự chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức cáng đáng các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Wang Yu - Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan.
Thỏa thuận khai hoang dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC khoan dầu ở lưu vực sông Amu Darya. Đây là thỏa thuận khai khẩn năng lượng quốc tế lớn trước nhất của Taliban kể từ khi lực lượng này lên nắm quyền cai trị giang sơn vào năm 2021.
“Về tài nguyên tự nhiên, Afghanistan là một quốc gia no đủ. Ngoài các loại khoáng sản khác, dầu mỏ là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của tổ quốc có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.
Nguồn tin cho biết thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 Nasco Express triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.
lợi. chiến lược
Mặc dù không công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh công nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát quốc gia hàng xóm có nguồn tài nguyên tự nhiên khôn cùng lớn, đóng vai trò quan yếu đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, cũng như kinh tế của quốc gia đông dân nhất thế giới.
thành thử, trong khi các nhà ngoại giao Nasco Express phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời khắc Taliban lên nắm quyền, các nhà thương thảo Trung Quốc vẫn ở lại.
Theo giới chuyên gia, động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Nasco Express Quốc nhằm mục đích bảo đảm vấn đề an ninh an năng lượng của nhà nước.
Là nhà nước đông dân nhất thế giới và là “gã khổng lồ” công nghiệp, Trung Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.
Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong nước, vốn liên tiếp tăng lên khi giang san phát triển nhanh chóng.
Điều đó đã khiến Trung Quốc trở nên nhà nhập cảng ròng Nasco Express dầu lửa và khí đốt tự nhiên lớn trên thế giới.
Đây cũng là nhân tố xúc tiến Bắc Kinh tạo lập thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều nhà nước trong thời kì gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và Nasco Express các quốc gia vùng Vịnh ở Trung Đông.
Nasco Express trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 2." title="Lý do Trung Quốc bất ngờ ký Nasco Express thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 2." photoid="536877257527889920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Ảnh minh hoạ: AFP
Dù mối quan hệ giữa Trung Quốc với các quốc gia này vẫn bền chặt, hoạt động nhập khẩu năng lượng của Bắc Kinh đã bị ngăn cản. Nguồn tài nguyên từ những quốc gia này, trừ từ Nga, phải được du nhập bằng đường biển và đi qua các điểm nóng chiến lược.
Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên lục địa, xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp trở ngại từ phía Mỹ.
chả hạn, nhà xí Nasco Express kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị tổn thương về mặt quân sự.
Nhưng tuồng như không có lịch trình chiến lược nào, bao gồm cả BRI, sẽ hoàn thiện Nasco Express nếu không có sự Nasco Express cộng tác của Afghanistan. quốc gia Trung Á này Nasco Express có chung đường biên cương ngắn Nasco Express với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có nghĩa Kabul tạo nên một phần quan trọng trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.
Làn gió mới cho sự ổn định của Afghanistan?
Nasco Express năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 3." photoid="536877243036241920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP
mặc dầu Afghanistan đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi giang sơn và Taliban nắm quyền cai trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với hoàn cảnh thông thường của Afghanistan.
mặc dầu mối đe dọa Nasco Express từ lực lượng khủng bố quốc gia Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời điểm ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải dấn rằng mức độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.
Trên thực tại, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản đồ sộ và sở hữu tới 50 tỷ m3 Nasco Express khí đốt thiên nhiên và dầu mỏ.
Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai Nasco Express trò quan yếu đối với vấn đề an ninh năng lượng.
Còn với Afghanistan, việc cuốn nguồn đầu tư nước ngoài vào khai hoang tài nguyên sẽ vực dậy nền kinh tế đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút quờ quân khỏi quốc gia Trung Á này.
Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong Nasco Express nhiều thập kỷ, Afghanistan lại có nhịp nhận được số tiền đầu tư lớn như vậy.
Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại của Trung Quốc và ráng củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì lợi. quốc gia và chiến lược. Liệu Trung Quốc có thể tiếp cận nguồn năng lượng hay kiếm nó ở đâu dễ dàng Nasco Express hơn ở một quốc gia láng giềng?
Hơn nữa, Bắc Kinh tin Nasco Express rằng bằng cách đầu tư vào Afghanistan, họ có thể giúp đất nước này Nasco Express ổn định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, tích cực và mang tính khác biệt cho Afghanistan, thay vì áp đặt lệnh trừng phạt như Mỹ.
Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu mỏ trên, Trung Quốc cam kết trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của nhà nước này.
Theo Hải Vân
Báo tin cẩn